Welke behandelingen zijn er voor tinnitus?
- Monique Walenkamp
- 4 aug
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 14 aug
Overzicht van behandelingen
Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar voor tinnitus, hoewel er geen genezing bestaat. De behandelingen richten zich op het verminderen van de hinder en het leren omgaan met de klachten. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste behandelingsmogelijkheden.
Cognitieve gedragstherapie (CBT/CGT)
Cognitieve gedragstherapie wordt beschouwd als de meest effectieve behandeling voor tinnitus[1][2]. Deze therapie is wetenschappelijk bewezen effectief en wordt als eerste keuze aanbevolen in de Nederlandse behandelrichtlijnen[3].
Hoe werkt CGT bij tinnitus?
Helpt bij het veranderen van negatieve gedachten en emotionele reacties op tinnitus[2]
Gebruikt blootstellingstechnieken om gewenning te bevorderen[4]
Combineert psychologische en audiologische methoden[4]
Resultaten:
Bij meer dan 90% van de patiënten kan tinnitus naar een acceptabel niveau worden teruggebracht[1]
74,6% van deelnemers aan gespecialiseerde behandeling ervaart een klinisch significante vermindering van klachten[4]
In Nederlandse studies rapporteerden alle 247 patiënten vermindering van hun klachten[4]
Hoortoestellen
Hoortoestellen kunnen significant helpen bij tinnitus, vooral bij mensen met gehoorverlies[6][7]:
Versterken omgevingsgeluiden, waardoor tinnitus minder opvalt
Zorgen voor betere geluidswaarneming
Verminderen de energie die nodig is om te horen
Kunnen ook helpen bij mensen zonder significant gehoorverlies
Tinnitusmaskeerders
Tinnitusmaskeerders zijn apparaten die geluiden produceren om tinnitus te overstemmen[6][10]:
Genereren witte ruis of aangename geluiden (oceaan, bos, regen)
Kunnen in het oor gedragen worden of als tafelapparaat gebruikt
Werkzaam door afleidingsprincipe
Prijzen variëren afhankelijk van type en verzekeringsdekking
Soorten maskeerders:
In-het-oor (ITE) apparaten
Achter-het-oor (AHO) apparaten
Combinatieapparaten (hoortoestel + maskeerder)
Tafelgeluidsmachines
Smartphone-apps[11]
Bimodale stimulatie (Lenire)
Bimodale stimulatie is een relatief nieuwe behandeling die twee verschillende zintuigen tegelijk stimuleert[12][13]:
Combineert geluidssignalen via de oren met elektrische stimulatie van de tong
Het Lenire-apparaat is hiervoor het meest bekende systeem
Gebruikt wordt thuis, 30 minuten per dag, gedurende 6 weken
Resultaten:
2 op de 3 proefpersonen toont goed resultaat[12]
Bij de helft mooi resultaat, bij andere helft heel mooi resultaat
Af en toe verdwijnt tinnitus volledig
Slechts 1 op de 10 mensen komt ervoor in aanmerking[13]
Kosten: Ongeveer 3.000 euro (niet vergoed)[13]
Diepe hersenstimulatie (DBS)
Diepe hersenstimulatie is een experimentele behandeling die onderzocht wordt in Maastricht UMC+[14][15]:
Elektroden worden diep in de hersenen geplaatst
Richten zich op de MGB (Medial Geniculate Body) in de thalamus
Geven continue elektrische pulsen af
Eerste resultaten zijn veelbelovend, maar nog experimenteel
Belangrijk: Deze behandeling is zwaar, invasief en nog in onderzoeksfase[16].
Tinnitus Retraining Therapy (TRT)
TRT is gebaseerd op gewenning aan tinnitusgeluiden[17][18]:
Combineert counseling met geluidstherapie
Leert het brein om tinnitus naar de achtergrond te duwen
Gebruikt geluidsgeneratoren voor habitatie
In Nederland niet meer de standaardbehandeling volgens huidige richtlijnen[19]
Huidige status: De Nederlandse richtlijn adviseert geen TRT als onderdeel van klinische behandeling, omdat er onvoldoende bewijs is voor effectiviteit[19].
Medicamenteuze behandelingen
Er zijn geen medicijnen die tinnitus genezen of effectief verminderen[20][21]:
Geen specifiek medicijn bewezen effectief tegen chronische tinnitus
Medicijnen kunnen wel helpen bij bijkomende klachten
Antidepressiva voor depressieve gevoelens
Slaapmiddelen voor slaapproblemen
Kalmeringsmiddelen voor angst
Onderzoek naar nieuwe medicijnen:
AM-101 (esketamine hydrochloride): voor acute lawaai-geïnduceerde tinnitus, in fase 3 studie[22]
Verschillende studies naar antidepressiva, anticonvulsiva, en steroïden
Resultaten tot nu toe teleurstellend[20]
Hyperbare zuurstoftherapie (HBOT)
HBOT kan helpen bij acute tinnitus binnen 3 maanden na ontstaan[23][24]:
Zuurstof onder verhoogde druk (1,5 ATA)
Effectief bij 49-85% van acute gevallen
Moet binnen 3 maanden na aanvang gestart worden
Voor chronische tinnitus meestal geen effect
Wordt meestal niet vergoed door verzekeraars
Acupunctuur
Acupunctuur wordt door sommige patiënten als helpend ervaren[25][26]:
Traditionele Chinese geneeskunde benadering
Richt zich op energiebalans in het lichaam
Kan stress verminderen en ontspanning bevorderen
Beperkt wetenschappelijk bewijs voor directe effectiviteit
Kan ondersteunend werken in combinatie met andere behandelingen
Stressmanagement en ontspanning
Stressreductie is essentieel omdat stress tinnitus kan verergeren[27][28]:
Effectieve technieken:
Ademhalingsoefeningen
Mindfulness en meditatie
Regelmatige lichaamsbeweging
Voldoende rust en slaap
Stressmanagement cursussen
Lotgenotencontact
Peer support kan zeer waardevol zijn[29][30]:
Facebookgroep "Eerste Hulp bij Oorsuizen"
Tinnitus Associatie Nederland (hulplijn)
Patiëntenverenigingen
Ervaringsuitwisseling met anderen Tinnitusgroepen
Groepsbehandeling wordt aangeboden door verschillende instellingen[31][32], o.a.:
Kentalis: individuele en groepsbehandeling
Pento: informatiebijeenkomsten en CBT4T programma
ACHN: behandeling door multidisciplinair team
Mindfulness-based cognitive therapy groepen
Experimentele en toekomstige behandelingen
Onderzoek naar innovatieve behandelingen:
Neurofeedback en EEG-gestuurde therapie
Magnetische stimulatie (TMS)
Nieuwe vormen van geluidstherapie
Combinatietherapieën
Waarschuwing voor onbewezen behandelingen. Let op voor:
Dure behandelingen zonder bewijs
Wondermiddelen die genezing beloven
Alternatieve therapieën zonder wetenschappelijke basis
Informeer altijd eerst bij erkende instanties
Behandelkeuze
Bij nieuwe tinnitus:
Bezoek huisarts voor doorverwijzing naar KNO-arts
Medische oorzaken uitsluiten
Gehooronderzoek laten uitvoeren
Mogelijke aanpak behandelstrategie
Cognitieve gedragstherapie als eerste keuze
Hoortoestellen bij gehoorverlies
Stressmanagement bij stressgerelateerde tinnitus
Combinatiebehandeling voor optimale resultaten
Belangrijk om te weten:
Tinnitus is meestal niet te genezen
Wel goed te behandelen en beheersbaar te maken
Meeste mensen leren goed omgaan met tinnitus
Vroege behandeling geeft beste resultaten
Conclusie
Hoewel er geen genezing voor tinnitus bestaat, zijn er wel effectieve behandelingen beschikbaar. Cognitieve gedragstherapie staat als gouden standaard bovenaan, gevolgd door hoortoestellen bij gehoorverlies en stressmanagement. Nieuwe behandelingen zoals bimodale stimulatie tonen veelbelovende resultaten, maar zijn nog niet breed toegankelijk.
Het belangrijkste is om vroeg professionele hulp te zoeken, realistische verwachtingen te hebben en bewezen effectieve behandelingen te kiezen. Met de juiste begeleiding kunnen de meeste mensen leren hun tinnitus effectief te beheersen en een goede levenskwaliteit te behouden.
In onze training ‘Trainen tegen tinnitus’ leer je meer over tinnitus en hoe je met de klachten kunt omgaan. De training combineert cognitieve gedragstherapie en stressmanagement, met de optie om in contact te komen met lotgenoten. In het volgende artikel beantwoorden we de vraag: Hoe kan ik mijn tinnitus verminderen of ermee omgaan?
Bronnen
https://www.hoorzaken.nl/tinnitus/behandeling-van-tinnitus/cognitieve-therapie-bij-tinnitus/
https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/tinnitus/behandeling_van_patienten_met_tinnitus.html
https://www.hoorzaken.nl/tinnitus/behandeling-van-tinnitus/maskering-tinnitus-en-hoortoestellen/
https://www.vanboxtelhoorwinkels.nl/gehoorverlies/vormen/tinnitus/tinnitus-gehoorapparaat
https://www.oticon.nl/hearing-aid-users/hearing-loss/tinnitus/tinnitus-treatment
https://www.resound.com/nl-nl/hearing-aids/tinnitus-hearing-aids
https://www.beterhoren.nl/ooraandoeningen/wat-is-tinnitus/tinnitusmaskeerder
https://www.duearity.com/nl/kennis/feiten-over-tinnitus/maskering-van-tinnitus/
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/08/21/tinnitus-behandelen-via-bimodale-stimulatie/
https://www.maastrichtuniversity.nl/nl/nieuws/diepe-hersenstimulatie-bij-tinnitus
https://icthealth.nl/nieuws/maastricht-umc-onderzoekt-diepe-hersenstimulatie-bij-tinnitus
https://www.hoorzaken.nl/tinnitus/behandeling-van-tinnitus/tinnitus-retraining-therapy-trt/
https://www.lapperre.be/nl/blog/gehoor-gehoorverlies/geluidstherapie-en-tinnitus-retraining-therapy/
https://www.hoorzaken.nl/nieuws/medicijnen-bij-tinnitus-behandeling/
https://repository.uantwerpen.be/docman/irua/ae806c/10702.pdf
https://www.tinnitusacademie.nl/publicaties/het-effect-van-stress-spanning-en-druk-op-tinnitus/
https://www.hoorzaken.nl/nieuws/facebookgroep-eerste-hulp-bij-oorsuizen-biedt-ondersteuning/